27 Μαρ 2010

can I make a folk out o' you? (Μουσικές Επιλογές)




Προτείνω να ξεκινήσετε την μουσική, πρωτού ξεκινήσετε να διαβάζετε.


1. Child – Twa Sisters


Η μπαλάντα Twa Sisters, όπως έχω αναφέρει και σε παλαιότερη δημοσίευση είναι γνωστή και με το τίτλο Child 10. Όπου Child είναι το όνομα του αμερικανού καθηγητή F. J. Child (1825-1896), ο οποίος συγκέντρωσε πλήθος παραδοσιακών τραγουδιών μεταξύ άλλων και στο πολύτομο έργο του: English and Scottish Popular Balllads.
Ένας άλλος γνωστός, σπουδαίος συλλέκτης και ειδήμων στην παραδοσιακή μουσική ονόματι Alan Lomax (1915-2002), επίσης αμερικάνος, έχοντας κληρονομήσει την αγάπη του για την folk μουσική από τον πατέρα του John Lomax, ηχογράφησαν από κοινού με τον Peter Kennedy (1922-2006) κάποιες μπαλάντες του καθηγητή Child, σε ακουστική μορφή μεταξύ του 1951 και 1958 σε δύο άλμπουμ από τα συνολικά πέντε της συλλογής The Folk Songs of Britain. O Lomax ουσιαστικά δεν ήταν συλλέκτης με την υλιστική έννοια του όρου αλλά έτρεχε σε φάρμες, χωριατόσπιτα, εκκλησίες, φυλακές και ηχογραφούσε την μουσική κληρονομιά λαών, όπως της Ιταλίας, της Σκωττίας, της Αϊτής κ.ά.
Το Twa Sisters, τραγουδάνε εδώ οι John Strachan και η Fyvie, απ' το Aberdeenshire της Σκωττίας την μία από τις 20 εκδοχές της μπαλάντας που είχε συγκεντρώσει ο Child. Αλλά για προσωπικούς αισθητικούς λόγους για την ανάγκη της ακουστικής συνέχειας της συλλογής, ακούγεται μόνο η πρώτη στροφή κι η φωνή του John Strachan.

There were two sisters lived in a glen,
Binnorie O Binnorie,
And the bonny miller laddie came a-courtin' o' them,
By the bonny mill dams o' Binnorie.


2. The Pentangle – Omie Wise

Το μουσικό σχήμα The Pentangle εμφανίστηκε στην μουσική σκηνή στα τέλη της δεκαετίας του 60. Αποτελούμενο από δύο ήδη καταξιωμένος βιρτουόζους κιθαρίστες με γνωστή προσωπική καριέρα, τους Bert Jansch και John Renbourn – έχοντας κιόλας ήδη από δύο κοινού συνεργασίες το 1966 και μια συγκατοίκηση -, την Jackie McShee, τον Danny Thompson και τον Terry Cox, έφερε την folk μουσική κοντά με την blues & την jazz με φοβερά αποτελέσματα.


Η μπαλάντα Omie Wise αποτελεί μία παραδοσιακή μπαλάντα φόνου (murder ballad) και τα ίχνη της πάνε πίσω 200 χρόνια. H αμερικανίδα Omie Wise ή Naomi Wise (1989-1808), ήταν ένα διάσημο θύμα φόνου, που έμεινε στην μνήμη λόγω της ομώνυμης μπαλλάντας που γράφτηκε για τον άδικο θανατό της.
Σύμφωνα με τον θρύλο, οι στίχοι γραφτήκαν αμέσως μετά τον φόνο της απ’ τον εραστή της John Lewis, που την άφησε έγκυο αλλά στην συνέχεια θέλησε να την ξεφορτωθεί πνίγοντάς την στο ποτάμι. Ο αρχικός εμπνευστής και συνθέτης παραμένει άγνωστος.

Come listen to my story,
I'll tell you no lies,
how John Lewis did murder a little Omie Wise




3. Ewan McColl – There's Nothing To Be Had Without Money

Εάν ο Γκαίτε χαρακτηρίστηκε ως ο τελευταίος οικουμενικός άνθρωπος, ο Ewan McColl ήταν ίσως κάτι αντίστοιχο για την σκωτσέζικη κουλτούρα και ειδικά για την μουσική σκωτσέζικη παράδοση. Γεννημένος στις 25 Ιανουαρίου του 1915 στο Salford της Σκωττίας, oι γονείς του αποτέλεσαν βασικό καταλύτη για την ενασχόλησή του με την μουσική αφού ήταν τραγουδιστές. Ο πατέρας του μιλούσε σκωτσέζικα ενώ η μητέρα του ουαλικά. Στα 14 εγκατέλειψε το σχολείο για να τραγουδάει και να παίζει θέατρο στον δρόμο και γρήγορα τον ανακάλυψε το BBC, έτσι σύντομα μεταξύ άλλων έγραφε και για το ράδιο. Ήταν εκείνος που άνοιξε το Ballads and Blues Club, το πρώτο folk club στην Αγγλία και ιδρυτής του Critic’s Club, ένα καθοριστικό μουσικό σχήμα που περιελάμβανε μουσικούς όπως οι Frankie Armstrong, Anne Briggs, και John Faulkner.
Πέρα από το τραγούδι και την μουσική ο McColl ασχολήθηκε με την ηθοποιία και την συγγραφή θεατρικών έργων. Μάλιστα ο Bernard Shaw είπε «Εκτός απ’ τον εαυτό μου, ο McColl είναι η μόνη ιδιοφυΐα στο αγγλικό θέατρο σήμερα.»
Αποτέλεσε έναν από τους σημαντικότερους ερμηνευτές παραδοσιακών τραγουδιών που ηχογραφήθηκαν ποτέ. Το πιο σημαντικό και φιλόδοξό του έργο είναι ίσως η ηχογράφηση ενός αντιπροσωπευτικού δείγματος του καθηγητή Child με αγγλικές και σκωτσέζικες μπαλάντες. Όμως το έργο του ως μουσικού, εκτείνεται σε μια μεγάλη δισκογραφία. Το 1962 ηχογράφησε ένα άλμπουμ με τον τίτλο Broadside Ballads (London: 1960-1970), στο οποίο το συνοδεύει μεταξύ άλλων και η σύζυγός του Peggy Seeger (ετεροθαλής αδελφή του αμερικανού μουσικού Pete Seeger). Από αυτό το There's Nothing To Be Had Without Money, «βασισμένο» σύμφωνα με τον McColl «στον μουσικό σκοπό γνωστό ως “Sting” και σαν “Oil of Barley”, χρησιμοποιήθηκε για μια μεγάλη ποικιλία τραγουδιών, τα περισσότερα των οποίων είχαν να κάνουν με την αξία του χρήματος.»

Thus to conclude as I began
I wholly am inclined,
Wishing that each true hearted man,
A faithful friend may find:
You that my verses stay to hear,
Draw money for to buy me beer,
The price of it is not too dear,
‘T will cost you but a penny.



4. Malicorne – Pierre de Grenoble

Στην Γαλλία, ένα συγκρότημα που έμελλε να δέσει το όνομά του με την φολκ σκηνή ήταν οι Malicorne. «Παιδί» της σχέσης των Gabriel Yacoub και Marie Yacoub, πήρε το όνομά του από μία πόλη της Γαλλίας, γνωστή για τις πορσελάνες και την κεραμεική της. Με κύρια επιρροή από τους άγγλους Steeleye Span, οι Yacoub κυκλοφόρησαν αρχικά το 1ο τους άλμπουμ Pierre de Grenoble το 1973 και τον επόμενο χρόνο κυκλοφόρησαν ως Malicorne πλέον, άλμπουμ με το ίδιο όνομα. Μα κι οι επόμενοι δίσκοι δεν είχαν όνομα και γράφανε απλά Malicorne στο εξώφυλλο, οπότε νοητά ξεχωρίζουν στην καθομιλουμένη ως Ι, ΙΙ, ΙΙΙ, ΙV κ.ο.κ.



Quand Pierre est parti pour la guerre,
Sept ans y est resté,
Sept ans y est resté.
L'a laissé sa mie à Grenoble
S'mourant de regrets.



5. The Incredible String Band – Witches Hat

Το 1965 εμφανίστηκαν στην μουσική σκηνή οι πλέον θρυλικοί και κατά πολλούς πιθανοί πρωτοπόροι της psych folk, οι Incredible String Band. Το μουσικό αυτό σχήμα βασισμένο κυρίως στα μουσικά ταλέντα των Robin Williamson και Mike Heron προέρχεται από την Σκωττία. Στο Ενδιμβούργο ήταν άλλωστε που τα δύο ιδρυτικά μέλη Robin Williamson και Clive Palmer κάνανε ζωντανές εμφανίσεις στο Crow Bar, που το είχε ο ιρλανδός μουσικός Archie Fisser, όπου επίσης πραγματοποιούσε ζωντανές εμφανίσεις ο Bert Jansch, ο Ron Cavana κ.ά.
Μετά την κυκλοφορία του πρώτου άλμπουμ το 1966 μόνο ο Heron έμεινε στην Σκωττία. Ο Williamson έφυγε με την γυναίκα του για το Μαρόκο, απ’ όπου επέστρεψε με εξωτικά όργανα, όταν του τελείωσαν τα λεφτά και συνέχισε με τον Heron τους Incredible String Band.


Ο Palmer έφυγε για το λεγόμενο «hippie trail» προς την Ινδία και το Αφγανιστάν, μα όταν επέστρεψε δεν θέλησε να συνεχίσει με τους Incredible String Band (ISB).
Οι ISB κυκλοφόρησαν ακόμη ένα άλμπουμ το 1967 με τον Danny Thompson των Pentangle στο μπάσο και δύο άλμπουμ το 1968. Ένα από τα οποία ήταν το Hangman’s Beautiful Daughter. Το οποίο έφτασε στα TOP 5 των αγγλικών charts και πρωτάθηκε για Grammy στις ΗΠΑ.
Από αυτό το άλμπουμ ακούμε το Witches Hat.

If I was a witches hat
sitting on her head like a paraffin stove
I'd fly away and be a bat
across the air I would rove


6. Midsommar – Balladen Om Bellfast

Από την συλλογή του Alan Lomax, Folk is not a Four Letter Word, Vol II, διάλεξα ένα κομμάτι Σουηδών, που όπως γράφει και στις σημειώσεις του CD, είχαν την τόλμη να ηχογραφήσουν το άλμπουμ στην σουηδική γλώσσα. Midsommar σημαίνει κατακαλόκαιρο και αποτελεί αγαπητή για τους Σουηδούς γιορτή. Το κομμάτι προέρχεται από ηχογράφηση του ’70 ενώ την δεκατία του 2000-2010 επαναδραστηριοποιήθηκαν.


7. Fairport Convention – She Moves Through the Fair

Το παραδοσιακό, θλιμμένο τραγούδι She Moves Through the Fair, βρήκε μέσα από τους Fairport Convention την πιο στοιχειωμένη εκδοχή του. Από τις επιλογές στην κιθάρα του Richard Thompson και την αιθέρια φωνή της Sandy Denny, το μεταμορφωμένο She Moves Through the Fair, συμπληρώνει ένα άλμπουμ αναφορά για την folk rock σκηνή με τίτλο What We Did In Our Holidays. To 2ο κατά σειρά άλμπουμ της μπάντας απ’ το Λονδίνο, που κυκλοφόρησε το 1969.




My young love said to me "My mother won't mind
And my father won't slight you for your lack of kind"
And she laid her hand on me and this she did say
"Oh, it will not be long, lord, till our wedding day"
And she went away from me and moved through the fair
And fondly I watched her move here and move there
And then she went onward, just one star awake
Like the swan in the evening moves over the lake
Last night she came to me, my dead love came in
So softly she came that her feet made no din
And she laid her hand on me and this she did say
"Oh, it will not be long, lord, till our wedding day"


8. Trees – The Great Silkie

"Ο Barry την έκανε για Ολλανδία. Ο Unwin δούλευε σε μια τράπεζα. Ο David βρισκόταν σε συναισθηματικό αδιέξοδο ενώ ήταν στο πανεπιστήμιο. Η Celia δεν είχε μέλλον στην δραματική σχολή. Ο Bias στο μεταξύ περίμενε για όλο αυτό να συμβεί. Γιατί ήταν όλοι τους φίλοι φίλων, οπότε κάποια στιγμή θα βρισκόντουσαν. Μόλις λοιπόν βρεθήκαν, τους φάνηκε φυσιολογικό να ξεκινήσουν μια μπάντα, όχι για να γεμίσουν ένα κενό στο μουσικό γίγνεσθαι αλλά γιατί ο ένας σκέφτηκε για τους άλλους, ότι αποτελούσαν ένα ωραίο παζλ αποτελούμενο από πέντε κομμάτια."
Brian Murray Smith, Μάρτιος 1970

Έτσι λοιπόν είχαν τα πράγματα πάνω κάτω για την γέννηση των Trees και την βραχυπρόθεσμη ύπαρξή τους σαν συγκρότημα.
Οι Trees διαλυθήκανε όπως δημιουργηθήκανε, απλά κι απέριττα. Κάποιοι συνεχίσανε αλλά το βασικό κουιντέτο δεν βρέθηκε όλο μαζί παρά 38 χρόνια αργότερα, το 2008, με αφορμή τον θάνατο του Stephen Unwin Brown, που έμελλε να σηματοδοτήσει και την επανέκδοση των δύο σημαντικότερων άλμπουμ τους. Των The Garden of Jane Delawney και On the Shore, τα οποία κυκλοφορήσαν αρχικά και τα δύο το 1970. Το 1ο είναι αγαπητό από τους fun της folk rock σκηνής και το θαυμάσιο Great Silkie, μας θυμίζει μεταξύ άλλων γιατί. Βασισμένο στο παραδοσιακό κομμάτι The Great Silkie from Sule Skerry, προερχόμενο από τα νησιά Orkney, βασίζεται στον μύθο των μυθικών πλασμάτων Silkies (επισκεφθείτε εδώ αν θέλετε να διαβάσετε περισσότερα) και το κομμάτι μιλάει για μία μητέρα που δεν θέλει να παραδεχτεί ότι ο γιος της είναι ένα τέτοιο πλάσμα.


For he came in one night to her bed fit
And a gromly guest I'm sure was he
Sang Here am I, thy bairns father
Although I be not comely

I am a man upon dry land
I am a silkie in the sea
And when I'm far from earthly strand
My home it is in Sule Skerry



9. Silly Wizard - If I Was A Blackbird



Αφήνοντας για λίγο στην άκρη την ροκ επιρροή στην φολκ μουσική, συναντάμε τους Silly Wizard, ένα από τα κορυφαία σύνολα παραδοσιακής σκωτσέζικης και κέλτικης μουσικής. Η μπαλάντα If I was a Blackbird μπορεί να προέρχεται από τον δίσκο Wild and Beautiful του 1981 γραμμένο από τους ίδιους, μα σου δημιουργεί την εντύπωση πως ανήκει σε μια αλλότινη εποχή ζοφερής και στοιχειωμένης Σκωτίας καμωμένη από ομίχλη και βαθυπράσινα δάση.


10. Davy Graham – Sally Free and Easy


Ο Davy Graham υπήρξε επιρροή για κιθαρίστες, όπως ο Nick Drake, o Bert Yansch οι Simon & Gurfankel και τόσοι άλλοι. Άρχισε να ηχογραφεί από το 1963, μπλέκοντας τις δικές του επιρροές από τζαζ, μπλουζ, φολκ, ανατολίτικες φόρμες και ινδικά ράγκα κι όπως κι ο John Fahey, στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού, προσπαθούσε να πειραματιστεί με τα είδη οδηγώντας τα σε ανεξερεύνητα μουσικά μονοπάτια. Ότι δηλαδή, έκανε η ψυχεδελική σκηνή της δεκαετίας του εξήντα, μόνο που οι Graham & Fahey δεν ήταν ροκάδες. Το Sally Free and Easy είναι ένα παραδοσιακό κομμάτι, το οποίο έπαιξε ο Graham στον δίσκο του Folk, Blues and Beyond το 1964 κι έπεσε στην αντίληψή μου στο blog του Music Traveler.


11. Alexis Korner & CCS – Sunrise

Ο Dave Graham συνεργάστηκε και με τον πολυπράγμων Alexis Korner, ο οποίος φέρει τον βαρύ τίτλο «Ο Ιδρυτής των British Blues». Γεννημένος στο Παρίσι από αυστριακό πατέρα και ελληνίδα μητέρα, αγάπησε τα μπλουζ από παιδί, όταν άκουγε σε μια αεροπορική επιδρομή στο Λονδίνο τον Β’ ΠΠ έναν δίσκο του μαύρου πιανίστα Jimmy Yancey. Μετά τον πόλεμο έμαθε πιάνο και κιθάρα, έπαιξε σε μια τζαζ μπαντα και το 1955 άνοιξε το φημισμένο κι επιδραστικό London Blues and Barrelhouse Club, στο οποίο έφερνε αμερικανούς μπλουζίστες άγνωστους στο αγγλικό κοινό.




Το 1957 κυκλοφόρησε τον 1ο δίσκο με την μπάντα του κι η εποποιία συνεχίστηκε. Το Sunrise το κυκλοφόρησε με τους CCS την δεκαετία του 70 και το συμπεριέλαβε ο Alan Lomax στην συλλογή Folk is not a Four Letter Word, Vol. II.

...and it's time to stop thinking,
about the things I got to do
all day through.


12 The Pentangle - Travelling Song

Επιτρέψτε μου ένα ακόμη κομμάτι των The Pentagle, του οποίου η εκδοχή είναι από ένα live που είχαν δώσει στο ράδιο του BBC και κυκλοφόρησε σε CD στα μέσα της δεκαετίας του 90 κι επανακυκλοφόρησε με περισσότερο υλικό το 2004. Εκδοχή του κομματιού σώζεται και σε βίντεο από το κανάλι του BBC.

Sitting behind the front wheel
cause my woman beside me too
hey baby, we 're going home
yeah baby, we 're going home


13 The Strawbs – Witchwood


Η Sandy Denny των Fairport Convention, δεν ξεκίνησε από τους Fairport αλλά από τους Strawbs, όπου κυκλοφόρησαν μαζί κι ένα άλμπουμ ως Sandy Denny & the Strawbs το 1968. Ξεκινώντας σαν φολκ ροκ μουσικό σχήμα, κατέληξαν στην συνέχεια να θεωρούνται ως ένα σημαντικό progressive ροκ σχήμα ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του 70. Πριν αποκτήσουν progressive ήχο, ηχογράφησαν το From the Witchwood το 1971, το οποίο περιέχει το στοιχειωμένο – όπως άλλωστε προϊδεάζει κι ο τίτλος του – Witchwood. Ένα κομμάτι γραμμένο από τον κύριο εκφραστή του συγκροτήματος Dave Cousins, το οποίο μιλάει για έναν περιπλανώμενο μουσικό, ο οποίος μπαίνει σε ένα στοιχειωμένο δάσος, που δεν έμελλε να βγει ποτέ.

I dropped down in the witchwood
To see what I could find
The trees had taken time out
To blow away my mind
All that I could hear there
Was the sound of my own voice
But the music it was making
Was nothing of my choice.


14 Donovan - The Lullaby of Spring

Ένας από τους κύριους άγγλους τραγουδοποιούς της φολκ ροκ σκηνής της Αγγλίας, ήταν ο σκωτσέζος Donovan Phillips Leitch, o οποίος από τα ΜΜΕ της εποχής ορίστηκε ως η αγγλική απάντηση στον Bob Dylan, δεν έμελλε όμως να είναι το ίδιο επιδραστικός. Ήταν όμως πιο φολκ με την κέλτικη έννοια. Μάλλον γι’ αυτό έχω περισσότερα άλμπουμ του στην δισκοθήκη μου από ότι του Dylan. Το Νανούρισμα της Άνοιξης, από το άλμπουμ For Little Ones του 1967, εμπεριέχει την καθαρόαιμη επιρροή της κέλτικης παράδοσης στην μουσική παιδεία του Donovan. Μιλάει για τον ερχομό της άνοιξης με μία μελαγχολία σκωτσέζικης μπαλάντας και τον λυρισμό ενός Άγγλου ρομαντικού.
Πάντως κυκλοφόρησε πιο ροκ άλμπουμ, συνεργαζόμενος και με την μπάντα του Jeff Beck - καθώς και το μπάσο του John Paul Jones - στο ψυχεδελικό καλλειδοσκοπικό άλμπουμ του, Barabajagal.

Rain has showered far her drip
Splash and trickle running,
Plant has flowered in the sand
Shell and pebble sunning.

So begins another spring,
Green leaves and of berries,
Chiff-chaff eggs are painted by
Mother bird eating cherries.



15. C.O.B. - Sweet Slavery

Αφού το ιδρυτικό μέλος Clive Palmer των Incredible String Band εξαφανίστηκε αρχικά στους δρόμους της ανατολής, επιστρέφοντας μετά πίσω μη συμμετέχοντας πια – ίσως κατ’ επιλογή - στους καταξιωμένους πλέον Incredible String Band, ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του 70 τους C.O.B. που αποτελούσαν ακρωνύμιο του Clive’s Original Band. Κυκλοφόρησαν δύο άλμπουμ. Το – επίσης – στοιχειωμένο - για αυτήν την λίστα τραγουδιών – κι υπερεαλιστικών στίχων Sweet Slavery προέρχεται από το ντεμπούτο τους Spirit of Love του 1970.



Lying by her night time hazy girl
coloring the patterns that the falling shadow spill
the memories bring pictures of the sea
she swims the glimming swallows rescues me
dreaming like a baby so beautifully
I sing songs of love and truth like water running free
and cold between the ocean and the sky
reveal how easily the answers lie



16 Alasdair Roberts - You Muses Assist

Ρίχνοντας μια ματιά στους σύγχρονους εκφραστές της φολκ σκηνής, ακούμε τον Alasdair (Ali) Roberts ν’ ανθίζει μέσα από τους Apendix Out και στην συνέχεια να ηχογραφεί προσωπικά άλμπουμ, τα οποία επηρεασμένα από την κληρονομιά του – τώρα πια – Ηνωμένου Βασιλείου, ενσαρκώνει κομμάτια με σπάνια κέλτικη ομορφιά. Μόνο ο 1ος του δίσκος αποτελείται από εκτελέσεις παραδοσιακών μελωδιών. Στα υπόλοιπα άλμπουμ του (μέχρι και το Spoils (2009) που έχει πιο πρόσφαρα) τραγουδά δικά του πονήματα. Από αυτό το κομμάτι Muses Assist Me, αποτελεί έναν χαρακτηριστικό αντιπρόσωπο του μουσικού του έργου.


You Muses, you Muses assist
All downtrodden spirits uplift



17. Espers – Dead Queen

Οι Espers έρχονται από την neo folk σκηνή της Φιλαδέλφεια των ΗΠΑ και μέσα στην μουσική τους, είναι ορ ατή η κέλτικη παράδοση αφού διαφαίνεται στο παίξιμό τους η αγγλική πειθαρχία κι εκλεκτικότητα, που απαιτείται. Το Pentangle-ικό Dead Queen από τον δεύτερο δίσκο τους, II του 2006, αποτελεί μονάχα ένα δείγμα της μουσικής δουλειάς και της folk πολυπροσωπικότητας του μουσικού τρίου (με πλήθος συνεργασίες), που ακούει στο όνομα Espers.




Oh, what lies as this fire silently rises
Sparks piercing the sun
Darkness where there was none looked dead
Green and white, blue has yet to die
Crimson tides flowing fluid and wild
Draw those tears and kneel to the day
Mud will flow, greener grass to grow
Worry not, your time here was well


1 σχόλιο:

Unknown είπε...

Φανταστική συλλογή...